English
Bảo trì định kỳ máy đóng gói tự động là yếu tố then chốt giúp máy đóng gói tự động hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ và giảm thiểu rủi ro ngừng sản xuất. Trong bài viết này, Huỳnh Long sẽ cung cấp cho người vận hành, kỹ thuật viên và quản lý một quy trình bảo trì đầy đủ, dễ hiểu và dễ áp dụng, giúp doanh nghiệp duy trì hiệu suất máy móc tối ưu và đảm bảo chất lượng sản phẩm ổn định trong suốt quá trình sản xuất.
Tại sao cần bảo trì định kỳ máy đóng gói?
Việc bảo trì định kỳ máy đóng gói là một hoạt động quan trọng trong quy trình quản lý thiết bị sản xuất. Nếu không được thực hiện thường xuyên, doanh nghiệp có thể đối mặt với nhiều rủi ro nghiêm trọng:
- Hao mòn linh kiện: Các bộ phận cơ khí và điện tử dễ bị mài mòn theo thời gian, dẫn đến hỏng hóc nếu không được kiểm tra và thay thế kịp thời.
- Giảm hiệu suất vận hành: Máy móc hoạt động kém ổn định sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng sản phẩm và tiến độ sản xuất.
- Gián đoạn sản xuất: Sự cố bất ngờ có thể gây ngưng trệ toàn bộ dây chuyền, kéo theo tổn thất lớn về thời gian và chi phí.
- Tối ưu hiệu suất và độ an toàn: Thiết bị luôn trong trạng thái vận hành tốt nhất, đảm bảo chất lượng đầu ra và an toàn cho người vận hành.
- Kéo dài tuổi thọ máy móc: Việc bảo dưỡng định kỳ giúp thiết bị duy trì độ bền, hạn chế chi phí đầu tư thay thế trong tương lai.
- Giảm thiểu lỗi kỹ thuật và thời gian dừng máy: Hệ thống hoạt động ổn định, hạn chế rủi ro phát sinh lỗi trong quá trình vận hành.
Phân loại máy đóng gói và đặc điểm bảo trì
Máy đóng gói dạng đứng
Máy đóng gói dạng đứng chuyên sử dụng để đóng gói sản phẩm vào bao bì dạng túi đứng (dạng gói nhỏ). Đây là dòng máy phổ biến trong ngành thực phẩm, dược phẩm. Dễ xảy ra tình trạng kẹt bao bì trong quá trình đóng gói, đặc biệt khi vật liệu bao bì quá mỏng honặc không đồng đều.
Vị trí cần bảo trì định kỳ:
- Cảm biến định vị túi: Cần được làm sạch và hiệu chuẩn thường xuyên để đảm bảo túi được cắt đúng vị trí.
- Hệ thống cắt dán mép túi: Nhiệt độ và lưỡi dao cắt phải được kiểm tra định kỳ để đảm bảo độ bền và chất lượng đường dán.
Máy đóng gói dạng nằm
Phù hợp với các sản phẩm có hình dạng dài như bánh kẹo, thanh dinh dưỡng, khăn giấy,…
Vị trí cần bảo trì định kỳ máy đóng gói:
- Dao cắt ngang: Cần kiểm tra độ bén và độ đồng bộ với băng tải.
- Bộ kéo màng: Cần đảm bảo lực kéo ổn định để màng bao không bị lệch hoặc nhăn.
Máy hút chân không
Máy hoạt động theo cơ chế rút không khí khỏi túi bao và hàn miệng túi, phù hợp với sản phẩm cần bảo quản lâu.
Vị trí cần kiểm tra thường xuyên:
- Hệ thống bơm hút chân không: Cần bôi trơn, thay dầu định kỳ (đối với bơm dầu), kiểm tra tiếng ồn và hiệu suất hút.
- Buồng hút chân không: Đảm bảo sạch sẽ, không có dị vật cản trở.
Lưu ý an toàn: Tránh để nước hoặc chất lỏng lọt vào motor bơm, vì có thể gây chập điện hoặc cháy motor.
Máy đóng gói dạng bột, dạng lỏng
Được sử dụng để đóng gói các sản phẩm như bột cà phê, bột giặt, nước rửa tay, dầu gội,…
Vị trí cần bảo trì định kỳ máy đóng gói:
- Hệ thống ống dẫn nguyên liệu: Dễ bị tắc do cặn bẩn cần vệ sinh định kỳ bằng nước hoặc khí nén.
- Bộ điều khiển định lượng: Cần hiệu chuẩn thường xuyên để đảm bảo khối lượng đóng gói chính xác.
Những lưu ý riêng khi bảo trì từng loại máy
| Loại máy | Vị trí cần chú ý | Chu kỳ bảo trì khuyến nghị |
| Máy đóng gói dạng đứng | Cảm biến định vị, dao cắt, dán | 1 – 2 tuần/lần |
| Máy đóng gói dạng nằm | Dao cắt ngang, bộ kéo màng | Hằng tuần |
| Máy hút chân không | Bơm hút, buồng hút | Mỗi ca vận hành và định kỳ 1 tháng/lần |
| Máy đóng gói bột/dạng lỏng | Ống dẫn nguyên liệu, bộ điều khiển định lượng | 2 – 3 ngày/lần hoặc sau mỗi ca sản xuất |
Lịch bảo trì định kỳ máy đóng gói tự động
Công việc bảo trì hàng ngày
Vệ sinh tổng thể máy: Lau chùi bụi bẩn bám trên thân máy, bề mặt bảng điều khiển và các khu vực tiếp xúc với sản phẩm.
Kiểm tra hệ thống điện:
- Đảm bảo dây nguồn không bị lỏng, rạn nứt hoặc hở.
- Kiểm tra tình trạng bảng điều khiển, đảm bảo các nút bấm hoạt động bình thường.
Đánh giá hệ thống cảm biến: Kiểm tra hoạt động của các cảm biến, nút nhấn và đèn báo hiệu nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu lỗi.
Công việc bảo trì hàng tuần
Kiểm tra cơ cấu cơ khí:
- Siết chặt các ốc vít, bulong để tránh rung lắc hoặc lệch trục.
- Kiểm tra độ mòn của các linh kiện cơ khí quan trọng.
Đánh giá hệ thống truyền động: Kiểm tra tình trạng dây đai truyền động, cảm biến nhiệt và động cơ để đảm bảo quá trình vận hành diễn ra liên tục và chính xác.
Công việc bảo trì hàng tháng
Bôi trơn hệ thống truyền động: Dùng dầu hoặc mỡ bôi trơn chuyên dụng để giảm ma sát và hao mòn cho các bánh răng, trục quay, xích tải…
Kiểm tra hệ thống điện tử: Rà soát bảng mạch điều khiển, kiểm tra các re lay và các điểm kết nối điện nhằm phát hiện dấu hiệu cháy nổ, lỏng dây hoặc tiếp xúc kém.
Công việc bảo trì hàng quý hoặc 6 tháng
- Thay thế linh kiện hao mòn: Dao cắt, băng tải hoặc các chi tiết có tần suất sử dụng cao cần được thay mới định kỳ để đảm bảo chất lượng đóng gói.
- Kiểm tra và cập nhật phần mềm điều khiển: Đảm bảo phần mềm máy luôn ở phiên bản mới nhất để tăng tính ổn định, bảo mật và tương thích với các cải tiến hệ thống (nếu có).
Quy trình bảo trì và đóng gói tự động
Chuẩn bị trước khi bảo trì định kỳ máy đóng gói
An toàn là yếu tố tiên quyết trong mọi hoạt động bảo trì. Trước khi bắt đầu, cần thực hiện các bước sau:
- Ngắt nguồn điện chính để loại bỏ hoàn toàn nguy cơ rò rỉ điện hoặc khởi động máy ngoài ý muốn.
- Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động: găng tay cách điện, kính bảo hộ, khẩu trang nếu cần thiết.
- Đảm bảo khu vực làm việc được thông thoáng và có biển cảnh báo bảo trì.
- Quan sát toàn bộ hệ thống khi hoạt động, ghi nhận các hiện tượng bất thường như tiếng kêu lạ, rung mạnh, nhiệt độ cao bất thường,…
- Chụp ảnh hoặc quay video để lưu lại hiện trạng trước bảo trì, phục vụ so sánh sau này.
Vệ sinh máy
Vệ sinh cảm biến, băng tải, phễu:
- Sử dụng chổi mềm hoặc khăn ẩm không xơ để lau sạch bụi bẩn, mảnh vụn trên cảm biến, băng tải và phễu nguyên liệu.
- Tuyệt đối không sử dụng hóa chất tẩy rửa mạnh, có thể gây ăn mòn hoặc làm hỏng các linh kiện nhạy cảm.
- Đảm bảo các cảm biến sạch sẽ để tránh lỗi đọc sai trong quá trình vận hành.
Bôi trơn hệ thống
Các vị trí cần được bôi trơn định kỳ gồm:
- Trục quay của mô-tơ.
- Bánh răng truyền động.
- Vòng bi, ray trượt.
Loại dầu/mỡ đề xuất:
- Mỡ chịu nhiệt cho các bộ phận có nhiệt độ cao.
- Dầu silicon hoặc dầu gốc PTFE cho các chi tiết yêu cầu độ trơn cao và ít bụi bẩn bám.
Lưu ý: Đọc kỹ hướng dẫn từ nhà sản xuất về định kỳ và dung lượng bôi trơn phù hợp.
Kiểm tra và thay thế linh kiện
- Dao cắt: Kiểm tra độ bén, nếu lưỡi dao mòn, xuất hiện răng cưa hoặc cắt không ngọt thì cần thay mới.
- Dây đai: Quan sát độ căng, độ mòn hoặc nứt gãy. Nếu có dấu hiệu giãn hoặc trượt, nên thay dây mới.
- Cảm biến: Đảm bảo cảm biến còn hoạt động chính xác. Có thể thử bằng tay hoặc vật thể mẫu.
Kiểm tra phần mềm và hệ thống điện
Reset hệ thống, cập nhật firmware nếu cần:
- Kiểm tra màn hình điều khiển để phát hiện mã lỗi.
- Tiến hành reset hệ thống theo hướng dẫn của nhà sản xuất nếu phát sinh lỗi nhẹ.
- Cập nhật firmware hoặc phần mềm điều khiển nếu có phiên bản mới được khuyến nghị.
Trong trường hợp hệ thống sử dụng máy tính nhúng hoặc hệ điều hành:
- Backup dữ liệu trước khi cập nhật hoặc can thiệp phần mềm.
- Kiểm tra cấu hình hệ thống sau cập nhật để đảm bảo không có lỗi phát sinh.
Dấu hiệu cho thấy máy đóng gói tự động cần bảo trì gấp
Hiệu suất giảm, lỗi đóng gói thường xuyên
Khi hiệu suất làm việc của máy bị giảm đáng kể, thời gian hoàn thành mỗi chu kỳ đóng gói kéo dài hơn hoặc xảy ra các lỗi kỹ thuật lặp đi lặp lại, đây là những dấu hiệu cảnh báo quan trọng:
- Túi đóng không kín: Làm giảm chất lượng bảo quản sản phẩm, có thể gây rò rỉ hoặc hư hỏng.
- Túi bị lệch: Ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và đồng đều của sản phẩm, có thể gây kẹt máy hoặc làm giảm độ chính xác khi đóng gói.
- Vị trí in sai: Các thông tin in ấn (như ngày sản xuất, hạn sử dụng, mã vạch) không đúng vị trí, gây sai sót trong quá trình kiểm tra và phân phối.
Những lỗi này có thể xuất phát từ việc hao mòn linh kiện, sai lệch cảm biến hoặc cài đặt thông số không chính xác.
Máy phát ra tiếng ồn lạ
Khi máy vận hành phát ra những âm thanh lạ, không giống với tiếng máy thông thường, đây là dấu hiệu cho thấy các bộ phận cơ khí bên trong đang gặp vấn đề:
- Vòng bi bị mòn hoặc hỏng: Là nguyên nhân phổ biến gây ra tiếng ồn lớn hoặc âm thanh “rít”.
- Động cơ thiếu bôi trơn: Khi động cơ không được tra dầu định kỳ, ma sát gia tăng sẽ dẫn đến phát sinh tiếng kêu và giảm hiệu suất hoạt động.
Nếu không được xử lý sớm, những hiện tượng này có thể dẫn đến hư hỏng nặng, phải thay thế linh kiện tốn kém.
Màn hình điều khiển báo lỗi liên tục
Màn hình điều khiển là trung tâm hiển thị và xử lý tín hiệu của toàn bộ hệ thống. Khi liên tục hiển thị lỗi, có thể đang cảnh báo:
- Lỗi hệ thống điều khiển: Hỏng phần mềm điều khiển (PLC, HMI) hoặc lỗi lập trình.
- Cảm biến gặp sự cố: Cảm biến bị lệch, bụi bẩn hoặc hư hỏng sẽ dẫn đến việc truyền tín hiệu sai, ảnh hưởng đến quá trình đóng gói.
Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến độ chính xác của máy mà còn tiềm ẩn nguy cơ gián đoạn sản xuất nếu không được khắc phục kịp thời.
Những sai lầm cần tránh khi bảo trì định kỳ máy đóng gói tự động
Không ngắt điện khi thao tác
Một trong những nguyên tắc an toàn cơ bản khi bảo trì thiết bị là phải ngắt hoàn toàn nguồn điện trước khi tiến hành bất kỳ thao tác nào. Việc không thực hiện điều này có thể dẫn đến các rủi ro nghiêm trọng như:
- Điện giật, gây nguy hiểm đến tính mạng người vận hành.
- Chập mạch, cháy nổ, làm hư hại linh kiện điện tử và hệ thống điều khiển của máy.
Dùng dung dịch vệ sinh không phù hợp
Không phải loại dung dịch nào cũng thích hợp để vệ sinh máy đóng gói. Việc sử dụng hóa chất có tính ăn mòn hoặc không tương thích với vật liệu máy có thể:
- Làm hư hại lớp phủ bảo vệ bề mặt kim loại hoặc nhựa.
- Gây gỉ sét linh kiện, đặc biệt là các chi tiết bằng thép không gỉ hoặc hợp kim.
Bạn hãy luôn tham khảo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc sử dụng dung dịch vệ sinh chuyên dụng dành cho thiết bị công nghiệp.
Thay thế linh kiện không đúng chủng loại
Việc sử dụng linh kiện thay thế không đúng chuẩn kỹ thuật hoặc không phải hàng chính hãng có thể:
- Giảm hiệu suất hoạt động của thiết bị.
- Làm mất tính ổn định và an toàn, dễ gây hỏng hóc hoặc dừng máy bất ngờ.
Đảm bảo linh kiện thay thế có thông số kỹ thuật tương đương hoặc được khuyến nghị bởi nhà sản xuất.
Không lưu cấu hình cài đặt trước khi sửa
Máy đóng gói tự động thường có các cấu hình cài đặt phức tạp để đảm bảo đóng gói đúng tốc độ, khối lượng, và định dạng bao bì. Khi tiến hành sửa chữa hoặc thay thế phần mềm/hardware mà không sao lưu cấu hình trước, có thể dẫn đến:
- Mất dữ liệu cài đặt ban đầu, gây khó khăn trong việc vận hành lại thiết bị.
- Phải mất thêm thời gian để hiệu chỉnh lại toàn bộ hệ thống.
Bạn nên thực hiện sao lưu dữ liệu và cấu hình hệ thống trước khi bảo trì để đảm bảo quá trình khôi phục diễn ra nhanh chóng và chính xác.
Câu hỏi thường gặp về bảo trì định kỳ máy đóng gói tự động
Tự bảo trì định kỳ máy đóng gói tại xưởng có được không?
Có thể, nếu người thực hiện có kiến thức cơ bản về cơ, điện. Tuy nhiên, cần lưu ý:
- Với các dòng máy có cấu trúc phức tạp, đặc biệt là hệ thống điều khiển tự động, nên ủy quyền cho kỹ thuật viên chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Nếu thực hiện tại xưởng, bắt buộc tuân thủ quy trình an toàn:
- Ngắt nguồn điện hoàn toàn
- Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ
- Thực hiện theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất
Những linh kiện nào cần thay định kỳ?
Một số linh kiện có tính hao mòn cao cần được thay thế thường xuyên, bao gồm:
- Dao cắt
- Dây đai truyền động
- Cảm biến (quang học, nhiệt)
- Băng tải
- Bộ gia nhiệt hoặc bộ phận dán mép túi
Tuổi thọ của các linh kiện này thường dao động từ 3 – 12 tháng, tùy vào tần suất vận hành và môi trường làm việc.
Nếu máy báo lỗi liên tục thì có phải lỗi phần mềm không?
Không hoàn toàn. Việc máy báo lỗi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, gồm:
- Cảm biến lệch vị trí, dơ hoặc hỏng
- Dây cáp kết nối bị lỏng, nguồn điện không ổn định
- Cấu hình phần mềm chưa chính xác
- Phiên bản phần mềm điều khiển đã lỗi thời
Bạn hãy tiến hành kiểm tra từ phần cứng trước (cảm biến, kết nối, nguồn), sau đó mới kiểm tra đến phần mềm để xác định chính xác nguyên nhân.
Xem thêm:
- Robot bốc xếp hàng và băng tải tự động giải pháp nào tốt hơn?
- Máy in truyền nhiệt và máy in mực nhiệt khác nhau ở điểm nào?
- Cách hiệu chuẩn cân định lượng để đảm bảo độ chính xác cao
Hy vọng với những chia sẻ trên sẽ giúp bạn biết cách bảo trì định kỳ máy đóng gói tự động giúp máy vận hành ổn định, nâng cao hiệu suất. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về máy đóng gói tự động, hãy liên hệ nhanh với Huỳnh Long qua Hotline: 0961 166 388 nhé!
Theo dõi Fanpage của Huỳnh Long tại đây.
🔰Liên hệ để được hỗ trợ tư vấn, mua hàng:
CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP HUỲNH LONG
📲: (+84) (28) 3592 6789 / 028 2253 5672 / 0961 166 388
📧: marketing@huynhlong.com.vn
🌐: huynhlong.com.vn
📌: Lô J35, KDC Phú Nhuận, 659 Đỗ Xuân Hợp, P. Phước Long B, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh.
