English
Trong nền công nghiệp hiện đại, cân định lượng đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo độ chính xác và hiệu quả trong khâu đóng gói, pha trộn và kiểm soát nguyên vật liệu. Tuy nhiên, thiết bị này rất dễ gặp trục trặc nếu người dùng không tuân thủ đúng quy trình vận hành và bảo trì. Hãy cùng Huỳnh Long tham khảo ngay lỗi thường gặp khi sử dụng cân định lượng và cách khắc phục, giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và duy trì hiệu suất sản xuất ổn định.
Vai trò của cân định lượng trong quy trình sản xuất
Cân định lượng là thiết bị không thể thiếu trong nhiều ngành công nghiệp hiện nay như thực phẩm, hóa chất, bao bì và dược phẩm. Thiết bị này đảm nhận nhiệm vụ cân chính xác nguyên liệu đầu vào và đầu ra, từ đó đảm bảo định mức, ổn định năng suất và kiểm soát chất lượng sản phẩm.
Trong ngành thực phẩm và dược phẩm, cân định lượng giúp đảm bảo mỗi sản phẩm đều có khối lượng chính xác, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn và chất lượng. Trong lĩnh vực hóa chất và bao bì, việc định lượng đúng giúp tránh lãng phí nguyên liệu, đồng thời tối ưu hóa chi phí sản xuất.
Sự chính xác của cân định lượng không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đầu ra mà còn liên quan trực tiếp đến uy tín và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Vì vậy, đây là thiết bị có vai trò quan trọng trong chuỗi sản xuất hiện đại.
Tại sao cân định lượng dễ gặp sự cố?
Dù giữ vai trò quan trọng, nhưng cân định lượng lại là thiết bị khá nhạy cảm với điều kiện vận hành. Có nhiều nguyên nhân khiến thiết bị này dễ gặp lỗi:
- Môi trường làm việc khắc nghiệt: Cân định lượng thường hoạt động trong môi trường có nhiều bụi bẩn, độ ẩm cao hoặc rung động mạnh, những yếu tố này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác và tuổi thọ của thiết bị.
- Sử dụng sai kỹ thuật: Việc vận hành không đúng quy trình, đặt sai vị trí cân, hoặc sử dụng sai mục đích có thể dẫn đến sai số hoặc làm hư hỏng các bộ phận bên trong.
- Thiếu bảo trì định kỳ: Cân định lượng cần được kiểm tra, vệ sinh và hiệu chuẩn thường xuyên. Việc bỏ qua công tác bảo trì khiến các linh kiện như loadcell, bo mạch, motor bị xuống cấp nhanh chóng.
- Linh kiện hao mòn theo thời gian: Sau thời gian dài sử dụng, các bộ phận quan trọng trong cân định lượng có thể bị suy giảm hiệu suất, dẫn đến hoạt động kém ổn định hoặc sai số trong quá trình cân.
Phân loại cân định lượng trong công nghiệp
Cân định lượng bán tự động
Cân định lượng bán tự động thường được sử dụng trong các nhà máy có quy mô vừa và nhỏ, hoặc trong các công đoạn sản xuất yêu cầu can thiệp thủ công. Thiết bị phù hợp với các sản phẩm đóng gói theo mẻ như bột, hạt, viên, hóa chất,…
Ưu điểm:
- Chi phí đầu tư thấp
- Dễ vận hành, dễ bảo trì
- Phù hợp với nhiều loại nguyên liệu
Nhược điểm:
- Cần nhân công hỗ trợ trong quá trình vận hành
- Năng suất và độ chính xác phụ thuộc vào thao tác người vận hành
- Khó tích hợp vào dây chuyền tự động hóa hoàn toàn
Cân định lượng tự động hoàn toàn
Cân định lượng tự động hoàn toàn là lựa chọn lý tưởng cho các dây chuyền sản xuất hiện đại, khép kín và yêu cầu tốc độ cao. Thiết bị hoạt động hoàn toàn tự động từ khâu cấp liệu, cân, xả đến đóng gói.
Ưu điểm:
- Tối ưu hóa năng suất và độ chính xác
- Giảm thiểu sai số do con người
- Dễ tích hợp vào hệ thống điều khiển trung tâm (PLC, SCADA…)
Phù hợp với:
- Các ngành cần sản xuất liên tục, khối lượng lớn
- Dây chuyền hiện đại yêu cầu kiểm soát chất lượng chặt chẽ
Cân định lượng dạng bột
Cân định lượng dạng bột được thiết kế chuyên biệt để xử lý các nguyên liệu có độ mịn cao, dễ bám dính và gây bụi như bột mì, bột hóa chất, phụ gia…
Lưu ý khi sử dụng:
- Cần có hệ thống chống bụi để đảm bảo vệ sinh và an toàn
- Thiết kế phễu nghiêng hoặc có rung nhẹ để tránh bám dính
- Loadcell cần được chống rung, chống ẩm hiệu quả
- Bảo trì thường xuyên để tránh tắc nghẽn và sai số
Cân định lượng dạng hạt
Loại cân này dùng cho các loại nguyên liệu dạng hạt như ngũ cốc, cà phê, hạt nhựa, phân bón… Với thiết kế phù hợp giúp nguyên liệu rơi tự nhiên mà không bị tắc nghẽn.
Cấu tạo nổi bật:
- Phễu được thiết kế dạng vát, đôi khi tích hợp hệ thống rung để hỗ trợ chảy liệu
- Cơ chế chống kẹt liệu bằng van rung, gạt khí hoặc trục xoắn
- Tốc độ xả nhanh, đảm bảo hiệu suất mà vẫn chính xác
Lưu ý: Chọn thiết bị có công suất phù hợp với đặc tính nguyên liệu để đảm bảo cân ổn định và kéo dài tuổi thọ máy.
Các lỗi thường gặp khi sử dụng cân định lượng và cách khắc phục
Cân không lên nguồn
Nguyên nhân:
- Đứt dây nguồn hoặc nguồn điện đầu vào không ổn định.
- Dây cáp cấp điện bị hỏng hoặc tiếp xúc kém.
- Nút nguồn bị hỏng hoặc tiếp điểm bị oxi hóa.
- Hư hỏng bo mạch chính do chập điện hoặc linh kiện xuống cấp.
Cách khắc phục:
- Kiểm tra và thay thế dây nguồn nếu bị đứt hoặc chập.
- Kiểm tra cầu chì, công tắc nguồn và ổ cắm điện.
- Nếu bo mạch bị hỏng, cần thay thế bằng bo mạch chính hãng, đúng thông số kỹ thuật.
Kết quả cân không chính xác
Nguyên nhân:
- Loadcell bị lệch hoặc hỏng.
- Bề mặt sàn không bằng phẳng làm sai lệch lực tác động.
- Thiết bị chưa được hiệu chuẩn hoặc đã lệch chuẩn theo thời gian.
Cách khắc phục:
- Kiểm tra điểm đặt cân, đảm bảo bề mặt ổn định, không rung lắc.
- Cân chỉnh lại vị trí và trạng thái của loadcell.
- Thực hiện hiệu chuẩn định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc tiêu chuẩn ISO.
Màn hình hiển thị lỗi (E-01, E-04, v.v.)
Nguyên nhân:
- Lỗi cảm biến (loadcell, cảm biến giới hạn, v.v.).
- Kết nối tín hiệu bị lỏng, đứt hoặc nhiễu.
- Bo điều khiển bị lỗi phần mềm hoặc hư linh kiện điện tử.
Cách khắc phục:
- Tra mã lỗi theo bảng hướng dẫn kỹ thuật của nhà sản xuất.
- Kiểm tra và làm sạch các cổng kết nối tín hiệu, đảm bảo tiếp xúc tốt.
- Nếu lỗi đến từ bo điều khiển, cần kiểm tra IC và mạch điện, thay thế khi cần thiết.
Tín hiệu cân bị gián đoạn hoặc chập chờn
Nguyên nhân:
- Nhiễu điện từ từ các thiết bị xung quanh.
- Dây cáp tín hiệu bị hỏng hoặc jack kết nối bị lỏng.
- Kết nối giữa cảm biến và bộ xử lý tín hiệu không ổn định.
Cách khắc phục:
- Sử dụng cáp tín hiệu có lớp chống nhiễu.
- Kiểm tra và siết chặt các jack kết nối, thay jack nếu cần.
- Trang bị thêm bộ lọc nhiễu (EMI filter) nếu môi trường có nhiều thiết bị công suất lớn.
Cân hoạt động chậm hoặc không nhả liệu
Nguyên nhân:
- Van xả khí nén hoặc motor điều khiển bị hỏng.
- Cảm biến mức vật liệu không hoạt động đúng.
- Lỗi logic trong bộ điều khiển hoặc chương trình PLC bị lỗi.
Cách khắc phục:
- Kiểm tra và thay thế van xả, motor hoặc cơ cấu nhả liệu.
- Vệ sinh cảm biến và kiểm tra tín hiệu đầu ra.
- Reset chương trình điều khiển hoặc nạp lại chương trình chuẩn từ nhà sản xuất.
Lỗi cơ học: lệch bàn cân, kẹt vật liệu
Nguyên nhân:
- Lắp đặt không đúng kỹ thuật khiến bàn cân bị lệch.
- Vật liệu bị vón cục hoặc mắc kẹt trong máng xả.
- Các chi tiết cơ khí như vít chân, máng dẫn bị hư hoặc lệch tâm.
Cách khắc phục:
- Điều chỉnh lại chân bàn cân sao cho cân bằng tuyệt đối.
- Vệ sinh thường xuyên khu vực máng và bộ phận dẫn liệu.
- Thay thế máng hoặc cơ cấu cơ khí nếu bị biến dạng hoặc mòn sau thời gian dài sử dụng.
Lưu ý:
- Luôn ngắt nguồn điện trước khi kiểm tra hoặc sửa chữa.
- Sử dụng phụ kiện và linh kiện thay thế chính hãng để đảm bảo độ an toàn và chính xác.
- Định kỳ bảo dưỡng, kiểm định cân theo tiêu chuẩn kỹ thuật và khuyến nghị của nhà sản xuất.
Cách khắc phục và phòng tránh lỗi hiệu quả
Vệ sinh và bảo trì định kỳ
Phễu định lượng, loadcell và bảng điều khiển nên được làm sạch thường xuyên để tránh bụi bẩn và vật liệu bám dính gây kẹt hoặc ảnh hưởng đến độ chính xác. Loadcell cần được vệ sinh bằng khăn mềm và dung dịch không ăn mòn để tránh hỏng hóc cơ học.
Kiểm tra và hiệu chuẩn thường xuyên
Kiểm tra và hiệu chuẩn định kỳ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì độ chính xác. Doanh nghiệp cần sử dụng quả cân chuẩn để đối chiếu và thực hiện hiệu chuẩn theo chu kỳ (thường là 6 tháng/lần). Việc lưu trữ nhật ký hiệu chuẩn giúp đảm bảo truy xuất nguồn gốc và phục vụ kiểm định chất lượng.
Lắp đặt đúng kỹ thuật
Một yếu tố không kém phần quan trọng là lắp đặt thiết bị đúng kỹ thuật. Cân cần được đặt trên bề mặt bằng phẳng, có đệm chống rung, đặt tại vị trí thông thoáng và tránh xa nguồn ẩm. Bên cạnh đó, hệ thống điện nên có thiết bị bảo vệ như aptomat riêng, chống sét lan truyền và chống nhiễu điện từ nhằm đảm bảo an toàn khi vận hành.
Đào tạo nhân viên vận hành
Đào tạo nhân viên vận hành là biện pháp giúp giảm thiểu lỗi phát sinh từ thao tác sai. Nhân viên cần được hướng dẫn nhận biết các dấu hiệu bất thường như sai số lớn, báo lỗi màn hình, âm thanh lạ và nắm rõ quy trình xử lý sự cố cơ bản. Tài liệu kỹ thuật và hướng dẫn nên luôn được lưu trữ sẵn để hỗ trợ trong quá trình vận hành.
Sử dụng thiết bị chất lượng và chính hãng
Để thiết bị hoạt động hiệu quả và lâu dài, doanh nghiệp nên sử dụng thiết bị và linh kiện chính hãng. Việc thay thế các bộ phận không rõ nguồn gốc có thể gây hư hỏng hệ thống, ảnh hưởng nghiêm trọng đến độ chính xác cũng như độ an toàn. Do đó, cần lựa chọn đúng linh kiện theo thông số kỹ thuật và chỉ nên mua từ nhà sản xuất hoặc đơn vị ủy quyền.
Khi nào nên thay mới cân hoặc linh kiện?
Tuổi thọ linh kiện chủ chốt
Một số bộ phận quan trọng của cân định lượng có tuổi thọ hữu hạn và cần được thay thế định kỳ tùy theo điều kiện làm việc:
- Loadcell (cảm biến lực): Có tuổi thọ trung bình từ 3–7 năm, tùy theo tần suất sử dụng, tải trọng và môi trường (ẩm, hóa chất, rung động). Sau thời gian này, độ chính xác của loadcell bắt đầu suy giảm, dễ phát sinh sai số không thể hiệu chuẩn.
- Bảng mạch điều khiển: Các bo mạch xử lý tín hiệu thường ổn định trong 5–10 năm. Tuy nhiên, nếu hoạt động trong môi trường nhiệt độ cao, ẩm hoặc có nhiều nhiễu điện từ, tuổi thọ có thể rút ngắn đáng kể.
- Motor cấp liệu (nếu có): Với motor hoạt động liên tục, vòng đời thường từ 10.000 đến 20.000 giờ vận hành. Sau đó, hiện tượng mòn cơ khí, giảm lực mô-men và lỗi điều khiển có thể xảy ra.
Các dấu hiệu cần thay mới
Việc kiểm tra định kỳ và nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường là rất quan trọng để tránh ngừng hoạt động đột ngột:
- Sai số lớn hoặc không ổn định: Nếu sau khi hiệu chuẩn, cân vẫn liên tục cho kết quả sai lệch quá mức cho phép, có thể loadcell hoặc bo xử lý tín hiệu đã suy giảm chất lượng và cần thay mới.
- Loadcell không phản hồi: Tình trạng này có thể do đứt dây tín hiệu bên trong, hỏng cảm biến strain gauge hoặc do bị tác động cơ học mạnh trước đó. Trong trường hợp này, việc sửa chữa gần như không khả thi, cần thay thế toàn bộ loadcell.
- Linh kiện bị oxy hóa hoặc nứt vỡ: Các chân tiếp xúc điện, jack kết nối, vi mạch… khi bị oxy hóa, gãy nứt hoặc có dấu hiệu chảy nhựa, cháy đen là những cảnh báo rõ ràng cho việc phải thay mới để đảm bảo an toàn và hiệu suất.
- Thiết bị hoạt động chập chờn, không ổn định: Khi bảng mạch hoặc bộ nguồn có dấu hiệu chập chờn, tự khởi động lại hoặc không phản hồi các lệnh, đó có thể là dấu hiệu của lỗi logic hoặc linh kiện điện tử đã suy giảm chức năng.
Cân nhắc thay mới toàn bộ cân định lượng
Ngoài việc thay riêng từng bộ phận, trong một số trường hợp việc thay mới toàn bộ hệ thống cân là phương án kinh tế và kỹ thuật tối ưu:
- Thiết bị đã quá hạn sử dụng, liên tục gặp lỗi dù đã thay nhiều linh kiện.
- Mô hình sản xuất thay đổi, yêu cầu độ chính xác cao hơn hoặc tốc độ cân nhanh hơn.
- Không còn linh kiện thay thế do model cũ đã ngừng sản xuất.
- Hiệu suất thiết bị không đáp ứng được tiêu chuẩn kiểm định hoặc yêu cầu của khách hàng.
Tiêu chí chọn đơn vị sửa chữa cân định lượng uy tín
Khi cân định lượng gặp sự cố, việc lựa chọn đúng đơn vị sửa chữa không chỉ giúp khắc phục nhanh chóng mà còn đảm bảo độ chính xác và tuổi thọ thiết bị. Do đó, doanh nghiệp nên cân nhắc các tiêu chí sau:
- Kinh nghiệm chuyên môn và khả năng hỗ trợ tại chỗ:Ưu tiên các đơn vị có đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm, am hiểu đa dạng dòng cân công nghiệp và có khả năng hỗ trợ tận nơi trong thời gian ngắn.
- Chính sách bảo hành và linh kiện chính hãng: Đảm bảo đơn vị sửa chữa cung cấp linh kiện thay thế chính hãng, kèm theo chính sách bảo hành rõ ràng. Điều này giúp duy trì độ chính xác và độ bền của cân sau khi sửa chữa.
- Hồ sơ pháp lý đầy đủ, minh bạch về chi phí: Các đơn vị uy tín luôn cung cấp đầy đủ hóa đơn, chứng từ và báo giá cụ thể, giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát ngân sách sửa chữa.
- Phản hồi tích cực từ khách hàng cũ: Đánh giá thực tế từ các doanh nghiệp đã từng sử dụng dịch vụ là cơ sở quan trọng để xác định mức độ tin cậy và chất lượng của đơn vị sửa chữa.
Tổng kết
Các sự cố liên quan đến cân định lượng là tình trạng thường gặp trong quá trình vận hành thiết bị công nghiệp. Tuy nhiên, những lỗi này hoàn toàn có thể được hạn chế nếu người sử dụng tuân thủ quy trình vận hành chuẩn và thực hiện kiểm tra định kỳ.
Việc chủ động trong công tác bảo trì, hiệu chuẩn và sửa chữa đúng kỹ thuật không chỉ giúp duy trì độ chính xác của thiết bị mà còn góp phần nâng cao hiệu suất sản xuất, giảm thiểu lãng phí nguyên vật liệu và tối ưu chi phí vận hành.
Huỳnh Long cung cấp các dòng cân định lượng chất lượng cao kèm theo chính sách bảo hành rõ ràng, minh bạch. Với dịch vụ hậu mãi chuyên nghiệp và linh kiện chính hãng, Huỳnh Long là lựa chọn đáng tin cậy cho các doanh nghiệp cần giải pháp định lượng chính xác và ổn định lâu dài.
Các câu hỏi thường gặp về lỗi sử dụng cân định lượng
Làm sao để biết cân định lượng đang bị lỗi?
Bạn có thể phát hiện lỗi thông qua các dấu hiệu như: kết quả cân sai lệch bất thường, cân không hiển thị, đèn báo lỗi sáng, cân không nhả liệu đúng thời điểm hoặc phát ra tiếng lạ. Ngoài ra, nhiều dòng cân hiện đại còn có màn hình mã lỗi cụ thể để dễ tra cứu.
Bao lâu thì nên bảo trì hoặc hiệu chuẩn cân định lượng?
Tùy vào tần suất sử dụng, bạn nên kiểm tra và bảo trì cân ít nhất mỗi 1 – 3 tháng. Việc hiệu chuẩn lại thường nên thực hiện hàng tháng hoặc sau mỗi lần thay đổi vị trí lắp đặt, để đảm bảo kết quả cân luôn chính xác và thiết bị vận hành ổn định.
Có thể tự sửa cân định lượng khi gặp lỗi không?
Với những lỗi đơn giản như mất nguồn, lỏng dây, bụi bẩn che cảm biến, bạn có thể xử lý tại chỗ. Tuy nhiên, đối với các lỗi liên quan đến bo mạch, loadcell hoặc cảm biến, tốt nhất nên liên hệ với kỹ thuật viên có chuyên môn để tránh làm hỏng thêm thiết bị.
Sử dụng cân định lượng sai cách có gây nguy hiểm không?
Có. Việc vận hành sai cách hoặc không đảm bảo an toàn điện có thể gây rò rỉ điện, chập cháy hoặc sự cố nổ (nếu dùng trong môi trường dễ cháy nổ). Ngoài ra, việc cân sai khối lượng còn gây thiệt hại nguyên vật liệu và ảnh hưởng đến chất lượng thành phẩm.
Khi nào cần thay mới loadcell?
Loadcell cần thay khi xuất hiện các dấu hiệu như: kết quả cân dao động lớn, sai số cao dù đã hiệu chuẩn, loadcell bị móp méo hoặc không trả tín hiệu về bộ xử lý. Tuổi thọ trung bình của loadcell là khoảng 3 – 5 năm, tùy môi trường và tần suất sử dụng.
Làm sao chọn được đơn vị sửa chữa cân định lượng uy tín?
Bạn nên chọn các đơn vị có:
- Đội ngũ kỹ thuật chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm thực tế
- Khả năng hỗ trợ tận nơi nhanh chóng, xử lý sự cố kịp thời
- Chính sách bảo hành rõ ràng sau sửa chữa
- Cung cấp linh kiện chính hãng, hóa đơn, chứng từ minh bạch
Xem thêm:
- Kết hợp cân định lượng với máy đóng gói để tăng năng suất
- Vai trò quan trọng của cân định lượng trong sản xuất dược phẩm
- Sản phẩm dạng lỏng nên lựa chọn cân định lượng như thế nào?
Trên đây là những lỗi thường gặp khi sử dụng cân định lượng và cách khắc phục mà Huỳnh Long đã tổng hợp, hy vọng sẽ cung cấp đến bạn những thông tin hữu ích. Nếu bạn cần tư vấn về cân định lượng phù hợp nhu cầu sản xuất, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 0961 166 388 để được giải đáp thắc mắc nhanh chóng nhất nhé!
Theo dõi Fanpage của Huỳnh Long tại đây.
🔰Liên hệ để được hỗ trợ tư vấn, mua hàng:
CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP HUỲNH LONG
📲: (+84) (28) 3592 6789 / 028 2253 5672 / 0961 166 388
📧: marketing@huynhlong.com.vn
🌐: huynhlong.com.vn
📌: Lô J35, KDC Phú Nhuận, 659 Đỗ Xuân Hợp, P. Phước Long B, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh.
